Pracownikowi przysługują dodatkowe, płatne dni wolne od pracy ze względu na najważniejsze wydarzenia życiowe, takie jak narodziny dziecka, ślub i śmierć bliskiej osoby. Jest to tak zwany urlop okolicznościowy.
Zasady udzielania urlopu okolicznościowego
Urlop okolicznościowy może być wykorzystany jedynie w wyniku zaistnienia sytuacji, które do niego uprawniają. Obowiązkiem pracownika jest poinformowanie pracodawcy z wyprzedzeniem o skorzystaniu z urlopu okolicznościowego, chyba że wydarzenie uprawniające do tego urlopu wystąpiło nagle (np. śmierć bliskiej osoby). Wówczas pracownik musi powiadomić pracodawcę najpóźniej drugiego dnia nieobecności w pracy.
Składając wniosek o przyznanie urlopu okolicznościowego, pracownik ma obowiązek przedstawić odpowiednią dokumentację (np. akt zgonu). W sytuacji, gdy nie jest to możliwe w tym czasie, formalności należy dopełnić po otrzymaniu wymaganych dokumentów.
Kiedy przysługuje urlop okolicznościowy?
Urlop okolicznościowy przysługuje w wymiarze:
- dwóch dni wolnych od pracy – w przypadku ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy;
- jednego dnia wolnego od pracy – w przypadku ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego brata, siostry, teścia, teściowej, dziadka, babki lub innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką;
- dwóch dni wolnych od pracy – na opiekę nad dzieckiem, które nie przekroczyło 14. roku życia.
Rozwiedziony pracownik również ma prawo do skorzystania z urlopu okolicznościowego w przypadku śmierci teścia lub teściowej.
Urlop okolicznościowy wykorzystany w innym dniu niż ważne wydarzenie
Urlop okolicznościowy nie musi być wykorzystany dokładnie tego samego dnia, w którym ma miejsce ważne wydarzenie, pod warunkiem, że będzie związany bezpośrednio z tym wydarzeniem. Na przykład nie trzeba go wykorzystać w dniu ślubu dziecka, ale w innym dniu, gdy zachodzi potrzeba poczynienia jakichś przygotowań do tego ślubu. Jeśli natomiast pracownik wykorzystał w ten sposób urlop okolicznościowy wcześniej, a ślub dziecka z jakiegoś powodu nie odbył się, wówczas musi on wziąć urlop wypoczynkowy, w innym razie bowiem jego nieobecność w pracy będzie usprawiedliwiona, ale niepłatna.
Urlop okolicznościowy – wynagrodzenie
Wynagrodzenie za urlop okolicznościowy liczone jest w następujący sposób:
- ustala się stałe składniki wynagrodzenia (czyli min. wynagrodzenie zasadnicze, dodatek stażowy, dodatek funkcyjny) oraz zmienne składniki wynagrodzenia (czyli np. premie, nagrody, prowizje) z miesiąca wykorzystania urlopu;
- wynagrodzenie ze stałych składników wynagrodzenia dzieli się przez liczbę godzin do przepracowania w danym miesiącu;
- wynagrodzenie ze zmiennych składników wynagrodzenia dzieli się przez liczbę faktycznie przepracowanych godzin w danym miesiącu;
- sumuje się wyliczone wynagrodzenie ze składników stałych i zmiennych;
- zsumowane wynagrodzenie mnoży się przez liczbę godzin wykorzystanego urlopu okolicznościowego.
Jeżeli ważne wydarzenie wystąpi w trakcie przebywania na urlopie wypoczynkowym, pracownik nie może wnioskować o przedłużenie urlopu wypoczynkowego. Nie otrzymuje również dodatkowego wynagrodzenia ze względu na zaistniałe okoliczności. Może jednak skorzystać z urlopu bezpłatnego.
Niewykorzystany urlop okolicznościowy nie przechodzi na kolejny rok.
