Ulga prorodzinna nazywana jest potocznie ulgą na dziecko. Stanowi najbardziej popularny sposób, w jaki podatnicy rozliczający się na zasadach ogólnych zmniejszają podatek do zapłaty.
Ulgę tę reguluje art. 27f ustawy o podatku dochodowym (Dz.U. z 2023 r. poz. 641), a polega ona na tym, że osoby do niej uprawnione odliczają odpowiednie kwoty w zeznaniu rocznym. Kwota ulgi:
- obniża wysokość podatku do zapłaty
lub
- generuje nadpłatę, a tę podatnik otrzymuje w formie zwrotu od fiskusa.
Ulga prorodzinna w PIT jest najczęściej rozliczaną przez Polaków preferencją.
Kto może skorzystać?
Ulga na dziecko przysługuje tylko tym, którzy rozliczają się na deklaracjach PIT-36 lub PIT-37. Oznacza to podatników podatku dochodowego od osób fizycznych, którzy w roku 2023 uzyskali dochody opodatkowane według skali podatkowej – na zasadach ogólnych ze stawkami podatku 12 % i 32 %.
Podobnie jak to było w poprzednich latach, ulga prorodzinna w PIT za 2023 rok przysługuje:
- rodzicom, którzy sprawują władzę rodzicielską nad dzieckiem
lub
- opiekunom prawnym dziecka, jednak po spełnieniu warunku, że ono z nimi mieszka lub są dla niego rodziną zastępczą.
Dnia 1 lipca 2023 r. zaczęła obowiązywać zmiana przepisów, za sprawą której z ulgi prorodzinnej za 2023 rok skorzysta więcej rodziców i opiekunów. Chodzi tu o prawo do odliczania ulgi na dzieci posiadające orzeczenie o niepełnosprawności: przy rozliczaniu tej preferencji rodziców i opiekunów jednego niepełnosprawnego dziecka nie obowiązuje już kryterium dochodowe.
Kiedy przysługuje ulga na dziecko?
Ulga prorodzinna przysługuje podatnikowi w przypadku, gdy posiada on władzę rodzicielską nad dzieckiem lub sprawuje opiekę nad nim. Rodzic lub opiekun nie będzie mógł jednak z niej skorzystać, jeżeli:
- dziecko uzyskuje własne przychody lub dochody przewyższające kwotę stanowiącą 12-krotność renty socjalnej (za 2023 r. jest to kwota 19 061,28 zł);
- do dochodów dzieci stosowane jest opodatkowanie podatkiem liniowym lub ryczałtem;
- dziecko wzięło ślub lub umieszczono je w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie.
Warto dodać, że ulga przysługuje nie na każdego z rodziców bądź opiekunów, ale na dziecko. Muszą oni więc zdecydować, kto z nich i w jakiej proporcji odliczy ulgę.
Limity ulgi prorodzinnej za 2023 r.
Jeśli chodzi o ulgę na dziecko, wysokość odliczenia w PIT jest uzależniona od liczby dzieci w rodzinie, będących pod pieczą rodziny zastępczej lub opiekunów prawnych. Na podstawie obowiązujących przepisów limity ulgi prorodzinnej wynoszą odpowiednio:
- na pierwsze dziecko 92,67 zł miesięcznie (czyli 1 112,04 zł rocznie);
- na drugie dziecko 92,67 zł miesięcznie (czyli 1 112,04 zł rocznie);
- na trzecie dziecko 166,67 zł miesięcznie (czyli 2 000,04 zł rocznie);
- na czwarte i każde kolejne dziecko 225,00 zł (czyli 2 700,00 zł rocznie).
Biorąc za przykład rodzinę z czwórką dzieci, może ona odliczyć:
- 1 112,04 zł (na pierwsze dziecko);
- 1 112,04 zł (na drugie dziecko);
- 2 000,04 zł (na trzecie dziecko);
- 2 700 zł (na czwarte dziecko).
Rocznie daje to kwotę 6 924,12 zł.
Kryterium dochodowe
Ulga prorodzinna zależy od wysokości dochodów w przypadku rodziców lub opiekunów jednego zdrowego dziecka (po zmianie przepisów w 2023 roku kryterium to nie obejmuje rodziców lub opiekunów jednego dziecka niepełnosprawnego). Rodzicowi lub opiekunowi jednego zdrowego dziecka ulga przysługuje tylko w przypadku, kiedy roczny dochód nie przekroczył kwoty:
- 112 000 zł dla osób pozostających przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim;
- 112 000 zł dla osób, które samotnie wychowują dziecko;
- 56 000 zł dla osób, które nie były w związku małżeńskim (w tym również przez część roku).
Dziecko urodzone w 2023 roku
W przypadku podatnika, któremu przysługuje ulga prorodzinna, a jego dziecko urodziło się w 2023 roku, wysokość odliczenia będzie proporcjonalna do miesiąca narodzin dziecka. Np. jeśli urodziło się ono w lipcu, rodzic rozliczy ulgę za 6 miesięcy (od lipca 2023 roku do grudnia 2023 r. ). Warto pamiętać, że prawo do ulgi prorodzinnej przysługuje od miesiącu urodzenia dziecka, bez względu na to, czy był do pierwszy czy ostatni dzień danego miesiąca.
Potwierdzenie prawa do ulgi
Ulgę prorodzinną rozliczamy, składając PIT-36 lub PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/O. W formularzu należy podać numery PESEL dzieci, natomiast jeśli ich brak, ich imiona, nazwiska oraz daty urodzenia.
Musimy być przygotowani, że organy podatkowe mogą chcieć nas skontrolować i zażądać dokumentów potwierdzających prawo do ulgi. Przedstawiamy wtedy odpowiednie zaświadczenia, takie jak np.:
- odpis aktu urodzenia dziecka;
- zaświadczenie sądu rodzinnego o ustaleniu opiekuna prawnego dziecka;
- odpis orzeczenia sądu o ustaleniu rodziny zastępczej lub umowę zawartą między rodziną zastępczą a starostą;
- zaświadczenie o uczęszczaniu pełnoletniego dziecka do szkoły.
Źródła:
- https://www.pit.pl/ulga-prorodzinna/#jak-rozliczyc-ulge-na-dziecko-w-PIT
- https://biznes.interia.pl/podatki/news-najpopularniejsza-ulga-podatkowa-oszczednosci-moga-byc-pokaz,nId,7246779
