Zasiłek dla bezrobotnych – komu i ile?

Mężczyzna oczekujący na zasiłek dla bezrobotnych

Osoba bezrobotna musi spełnić pewne warunki, aby mogła uzyskać zasiłek dla bezrobotnych. Poniżej wyjaśniamy, komu przysługuje taki zasiłek, na jakich zasadach jest udzielany oraz ile wynosi.

Zasiłek dla bezrobotnych – na jakich warunkach?

Gdy bezrobotny zarejstruje się w powiatowym urzędzie pracy, może otrzymać zasiłek pod warunkiem, że w urzędzie pracy nie ma dla niego odpowiedniej propozycji pracy, stażu, przygotowania zawodowego oraz pod warunkiem, że w okresie 18 miesięcy poprzedzających dzień zarejestrowania, łącznie przez okres co najmniej roku m.in.:

  • był zatrudniony i osiągał co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę, od którego opłacana była składka na fundusz pracy (nie uwzględnia się okresu urlopu bezpłatnego dłuższego niż 30 dni),
  • świadczył usługi na podstawie umowy zlecenia lub umowy agencyjnej, jeżeli podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na okres pełnego miesiąca,
  • opłacał składki na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej lub współpracy przy tej działalności, jeżeli podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne i Fundusz Pracy stanowiła kwota co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Jeżeli osoba bezrobotna prowadziła uprzednio działalność gospodarczą i opłacała preferencyjne składki ZUS, wówczas nie przysługuje jej prawo do zasiłku, ponieważ podstawa wymiaru składek preferencyjnych jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Do okresu pracy wlicza się także okresy urlopu wychowawczego, pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy oraz odbywania zasadniczej służby wojskowej.

Kto może utracić prawo do zasiłku dla bezrobotnych?

Osoba bezrobotna traci status osoby bezrobotnej oraz prawo do zasiłku w sytuacji, gdy bez uzasadnionej przyczyny odmówi przyjęcia propozycji odpowiedniego zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, udziału w szkoleniu, stażu lub przygotowaniu zawodowym w miejscu pracy, wykonywania prac społecznie użytecznych, prac interwencyjnych lub robót publicznych.

Status osoby bezrobotnej można odzyskać po upływie co najmniej 120 dni.

Komu zasiłek dla bezrobotnych się nie należy?

Zasiłek dla bezrobotnych nie przysługuje osobie, która:

  • w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem w urzędzie pracy rozwiązała stosunek pracy lub stosunek służbowy za wypowiedzeniem albo na mocy porozumienia stron – wyjątkiem są okoliczności, w których porozumienie stron nastąpiło z powodu upadłości, likwidacji pracodawcy, zmniejszenia zatrudnienia z przyczyn dotyczących zakładu pracy lub z powodu zmiany miejsca zamieszkania, albo w sytuacji, gdy pracownik rozwiązał umowę o pracę bez wypowiedzenia z powodu dopuszczenia się przez pracodawcę ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków,
  • została zwolniona dyscyplinarnie w okresie 6 miesięcy przed zarejestrowaniem się w urzędzie pracy,
  • otrzymała odszkodowanie z powodu skrócenia okresu wypowiedzenia umowy o pracę,
  • odbywa odpłatną praktykę absolwencką i otrzymuje z tego tytułu miesięczne świadczenie w kwocie przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę.

Ile wynosi zasiłek dla bezrobotnych?

Zasiłek dla bezrobotnych wypłacany jest przez okres od 6 do 12 miesięcy – długość tego okresu zależy min. od stopy bezrobocia na terenie określonego powiatu.

Od 1 czerwca 2019 r. do końca maja 2020 r. zasiłek dla bezrobotnych przy stażu pracy od 5 do 20 lat wynosi 861,40 zł brutto przez pierwsze 3 miesiące prawa do zasiłku, a przez kolejne – 676,40 zł brutto.

Z kolei przy stażu pracy mniejszym niż 5 lat zasiłek wynosi 80 proc. kwoty bazowej, czyli 689,12 zł brutto i 541,12 zł brutto. Jeśli natomiast staż pracy jest dłuższy niż 20 lat, wówczas zasiłek wynosi 120 proc. kwoty bazowej, czyli 1033,68 zł brutto i 811,68 zł brutto.

Rejestracja w urzędzie pracy – jakie dokumenty należy złożyć?

Osoba bezrobotna, chcąc zarejestrować się w urzędzie pracy, musi przedstawić urzędnikom następujące dokumenty:

  • dowód osobisty lub inny dokument potwierdzający tożsamość,
  • świadectwa szkoły, dyplomy oraz innego rodzaju dokumenty potwierdzające uzyskane kwalifikacje zawodowe,
  • świadectwa pracy bądź inne dokumenty potwierdzające zatrudnienie w celu ustalenia stażu pracy niezbędnego min. do obliczenia wysokości zasiłku,
  • byli przedsiębiorcy, którzy starają się o zasiłek dla bezrobotnych, muszą przedstawić zaświadczenie z ZUS-u poświadczające opłacanie składek na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy oraz zaświadczenie o wykreśleniu lub zawieszeniu wpisu w ewidencji działalności gospodarczej.