Słysząc o upadku takich amerykańskich banków jak Silicon Valley czy Signature Bank, czy też o problemach szwajcarskiego Credit Suisse, nie sposób nie stawiać sobie pytania o bezpieczeństwo naszych pieniędzy. Gdzie nie spojrzeć w sektorze bankowym, tam problemy i idące za nimi upadłości i przejęcia. Nic dziwnego, że coraz więcej z nas obawia się o to, czy nasze oszczędności przechowywane w banku są bezpieczne.
Gdzie trzymać pieniądze?
Najlepszym sposobem na zminimalizowanie ryzyka w sytuacji kryzysu finansowego i niewypłacalności banków jest zawsze dywersyfikacja. Nie poleca się ani trzymania wszystkich swoich oszczędności w jednym banku, ani też całej gotówki w domu. Najlepszym rozwiązaniem wydaje się powierzenie części środków bankowi i zdeponowanie ich w nim na oprocentowanym rachunku oraz schowanie drugiej części w domu, najlepiej w domowym sejfie.
Niestety nie istnieje rozwiązanie, które stanowiłoby 100% gwarancję dla naszych pieniędzy. Przechowując oszczędności w domu, ryzykujemy:
- ich utratę w wyniku włamania;
- zniszczenie w wyniku pożaru lub innego wydarzenia o charakterze klęski żywiołowej;
- utratę wartości pieniądza z uwagi na nieobjęcie trzymanej w domu gotówki żadnym oprocentowaniem.
Z kolei przetrzymując wszystkie środki w banku (tym bardziej w jednym), narażamy się na:
- ich utratę w przypadku przejęcia konta przez cyberprzestępcę;
- problemy z wypłatą pieniędzy w sytuacji chwilowych trudności banku z wypłacalnością;
- utratę wartości na skutek inflacji na rachunkach z zerowym lub niskim oprocentowaniem.
Gwarancje Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
W tym miejscu warto zaznaczyć, że polski system bankowy jest w dużej mierze zabezpieczony przed ewentualnymi problemami dzięki funkcjonowaniu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego (BFG). Jest to instytucja finansowa powstała dla ochrony depozytów bankowych (czyli pieniędzy zgromadzonych na rachunkach bankowych) i zabezpieczenia interesów klientów banków w przypadku ich niewypłacalności. Warto wiedzieć, że jest to fundusz obowiązkowy dla wszystkich banków, które prowadzą działalność w Polsce.
W sytuacji, gdy bank ogłasza niewypłacalność lub jest objęty procedurą upadłościową, BFG zobowiązany jest do wypłacenia nam odszkodowań w wysokości do określonej maksymalnej kwoty. W krajach Unii Europejskiej dyrektywa UE określa taką minimalną kwotę gwarantowaną na poziomie 100 tys. euro. Limit ten dotyczy odrębnie każdego banku objętego systemem gwarantowania depozytów. W praktyce oznacza to, że jeżeli mamy dwie lokaty w dwóch rożnych bankach i oba te banki by upadły, to limit 100 tys. euro przysługiwałby nam odrębnie dla każdej lokaty. Stąd prosty wniosek: jeśli dysponujemy większą gotówką, lokujmy środki zawsze w kilku bankach (w każdym maksymalnie równowartość 100 tys. euro).
Bankowy Fundusz Gwarancyjny finansowany jest przez wpłaty banków. Są one obligatoryjne, a ich wielkość zależy od wysokości zgromadzonych w danym banku depozytów. Środki te zbierane są na koncie funduszu, a wykorzystuje się je w razie potrzeby wypłaty odszkodowań depozytariuszom.
Upadek banku – konsekwencje
Banki są instytucjami zaufania publicznego. Z tego względu cechuje je podatność na nastroje klientów. Trudności choćby jednego z nich rzutują od razu na cały sektor bankowy w całym kraju, a czasem nawet na kontynencie lub całym świecie. Skala takiego kryzysu zależy w dużej mierze od wielkości banku, który ma problemy, a także od wielkości gospodarki, w której on funkcjonuje.
W sytuacji, gdy taka instytucja upada, wielu ludzi reaguje panicznie i nerwowo, niezwłocznie wycofując oszczędności ze swoich banków. Tymczasem banki nie dysponują „swoimi” pieniędzmi, a jedynie zarządzają i inwestują środki swoich klientów. Jeżeli więc zostaną one w dużej mierze wycofane, to równocześnie ograniczone lub całkowicie wstrzymane będą inwestycje banków, takie jak np. udzielanie kredytów. W konsekwencji dojdzie do wyhamowania całej gospodarki, a to z kolei doprowadzi do zwiększenia bezrobocia.
Kontrola systemu bankowego
Czy da się walczyć z kryzysem w sektorze bankowym? Najlepszym na to sposobem są działania prewencyjne podejmowane po to, aby:
- w ogóle nie dopuszczać do takiej sytuacji;
- zminimalizować ewentualne straty.
Na czym polega taka prewencja? Jest to stała kontrola i ocena ryzyka działań podejmowanych przez banki. Organ, który pełni tę rolę w Polsce, to Komisja Nadzoru Finansowego (KNF). Jest to niezależna instytucja publiczna, która odpowiada zarówno za nadzór, jak i regulację sektora finansowego w naszym kraju. Jej główne cele stanowi:
- zapewnienie bezpieczeństwa i stabilności systemu finansowego;
- ochrona interesów klientów i inwestorów.
KNF dysponuje szerokimi uprawnieniami w zakresie nadzoru i regulacji różnych podsektorów finansowych, takich jak bankowość, fundusze inwestycyjne, ubezpieczenia, rynki kapitałowe i inne instytucje finansowe.
Do zadań KNF należy:
- monitorowanie działalności ww. podmiotów;
- egzekwowanie przepisów prawa;
- nadzór nad stabilnością finansową;
- ochrona konsumentów;
- zapobieganie nieprawidłowościom i nadużyciom w sektorze finansowym;
- wydawanie przepisów i wytycznych dotyczących działalności instytucji finansowych;
- monitorowanie ich kondycji finansowej i bilansów;
- przeprowadzanie audytów i kontroli w celu zapewnienia zgodności z przepisami.
KNF może również udzielać zezwoleń na prowadzenie działalności finansowej (np. w sytuacji, gdy na rynek wkracza nowy bank), regulować poziom kapitału i ryzyka oraz podejmować działania zaradcze w przypadku wykrycia nieprawidłowości.
Dodatkowe konto
Jeżeli obawiamy się utraty oszczędności w sytuacji przejęcia naszego konta w banku, dobrze jest założyć sobie dodatkowe konto lub nawet kilka w innych bankach. Zwróćmy uwagę, że prowadzenie niektórych z nich może być związane z odpłatnością. W takiej sytuacji trzeba mieć na uwadze spełnienie określonych w regulaminie warunków aktywności, dzięki którym unikniemy niepotrzebnych opłat. Możemy też wybrać konto, którego prowadzenie jest bezwarunkowo darmowe – na rynku jest obecnie dostępnych kilka takich ofert. Co więcej, niektóre z nich oferują również darmowe utrzymanie karty płatniczej do konta.
Rozważania na temat bezpieczeństwa naszych oszczędności w banku warto podsumować stwierdzeniem, że zdrowy rozsądek jest zawsze w cenie. Zachowujmy go, starająć się unikać niepotrzebnego ryzyka. Najlepszą na to metodę stanowi rozdzielenie posiadanych środków na minimum dwa źródła, np. zdeponowanie części w banku, a części (w gotówce) w domowym sejfie (dzięki czemu w nagłej potrzebie zawsze będziemy je mieć pod ręką). Część pieniędzy możemy również zainwestować w złoto, walutę czy np. papiery wartościowe.
Źródła:
- https://zgarnijpremie.pl/czy-twoje-pieniadze-w-banku-sa-bezpieczne/
