Od 1 stycznia 2021 r. wejdzie w życie obowiązek informowania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o zawarciu umowy o dzieło. Choć nowelizacja z pozoru niewielka, może stanowić kolejny krok w kierunku zmiany podejścia do umów cywilnoprawnych, dając dodatkowe narzędzia kontroli umów o dzieło.
Umowy o dzieło – zmiany od 1 stycznia 2021 roku
Umowy o dzieło są popularną formą zatrudnienia. Dotychczas ustawodawca nie nakładał konieczności zgłaszania ich do ZUS-u, umowy były jednak objęte podatkiem dochodowym. Tarcza antykryzysowa wprowadziła zapis, który zmienia ten stan i zgłoszenie każdej umowy o dzieło będzie obowiązkowe.
Wyjątki od reguły
Przewidziano wyjątki od tej reguły. Umowy o dzieło nie trzeba będzie zgłaszać do ZUS-u, jeśli:
- wykonawca pozostaje w stosunku pracy z zamawiającym dzieło;
- w ramach umowy o dzieło pracownik wykonuje pracę na rzecz pracodawcy, z którym pozostaje w stosunku pracy.
Poza tymi dwoma wyjątkami zatrudniający będą mieli obowiązek w terminie 7 dni od dnia zawarcia umowy o dzieło poinformować o tym Zakład Ubezpieczeń Społecznych za pomocą nowego formularza ZUS RUD.
Formularz ZUS RUD (zgłoszenia umowy o dzieło do ZUS-u)
W części I druku ZUS RUD należy podać dane zamawiającego wykonanie umowy: NIP, REGON lub PESEL (w przypadku osób fizycznych niemających nadanego numeru PESEL rodzaj, serię i numer dokumentu potwierdzającego tożsamość oraz datę urodzenia); imię, nazwisko lub nazwę pełną oraz adres korespondencyjny.
W części II wykazuje się dane wykonawcy umowy wraz z adresem zamieszkania i korespondencji, jeżeli jest inny niż adres zamieszkania.
W części trzeciej wykazuje się informacje o zawartych umowach o dzieło:
- datę zawarcia umowy;
- datę rozpoczęcia wykonywania dzieła;
- data zakończenia wykonania dzieła;
- przedmiot umowy;
- oraz liczbę zawartych umów o dzieło.
Wprowadzenie formularza ZUS RUD przewiduje projekt rozporządzenia Ministra Rodziny i Polityki Społecznej. Jak informuje Zakład Ubezpieczeń Społecznych na swojej stronie internetowej, formularz ZUS RUD, tak jak pozostałe druki ZUS, będzie dostępny od 31 grudnia 2020 roku zarówno w formie papierowej, jak i elektronicznej na PUE ZUS.
Zobacz nowe wzory formularzu ZUS: plik do pobrania
Nowe wnioski są jeszcze testowane, dlatego ZUS zastrzega, że udostępnione wzory mogą jeszcze ulec zmianie.
Cel rejestracji umów o dzieło – opinia
Jak możemy przeczytać na stronie firmy doradczej EY:
(Wydaje się, że) głównym celem wprowadzenia obowiązku rejestracji umów jest ułatwienie ZUS ich identyfikacji, a następnie weryfikacja czy rzeczywiście spełniają one warunki umowy o dzieło. Samo zgłoszenie nie oznacza jednak, że każda umowa będzie podlegała oskładkowaniu. Nie ulega jednak wątpliwości, że jest to początek procesu zmierzającego do objęcia nim jak największej liczby umów o dzieło.
Źródło: https://www.ey.com/pl_pl/biuletyn-podatkowy-i-prawny/alerty-ey/2020/09/umowy-o-dzielo-na-celowniku
W jaki sposób firmy powinny przygotować się na zmiany?
Przede wszystkim powinny obserwować działania legislacyjne rządu w tym zakresie. Po drugie w ciągu najbliższych 20 dni dokonać audytu zawartych umów cywilno-prawnych. Po trzecie dokonać weryfikacji czy też uporządkowania wewnętrznej polityki zawierania umów cywilnoprawnych. Odpowiednio szybkie podjęcie takich działań pomoże ograniczyć ryzyko rekwalifikacji zawieranych umów.