Czy osoby, które otrzymują odszkodowania powinny odprowadzać od nich podatek dochodowy? Odpowiadamy poniżej.
Czy odszkodowanie to przychód?
Według przepisów – art. 9 ust. 1 Ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, oprócz tych, które zostały wymienione w art. 21, 52, 52a i 52c oraz za wyjątkiem tych dochodów, od których zaniechano poboru podatku, na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej.
Art. 10 ust. 1 ustawy o PIT zawiera listę źródeł przychodów. Ponadto art. 11 ust.1 przychodami określa też pieniądze i wartości pieniężne otrzymane przez podatnika lub powierzone mu do dyspozycji, jak również wartości świadczeń otrzymywanych przez niego w naturze oraz innych nieodpłatnych świadczeń.
Według art. 11 ust. 1 odszkodowanie co do zasady stanowi przychód, jednakże art. 21 ust. 1 ustawy o PIT zawiera katalog zwolnień przedmiotowych w zakresie odszkodowań.
Odszkodowania wolne od podatku PIT
O tym, czy odszkodowanie podlega opodatkowaniu podatkiem dochodowym PIT decyduje to, jakiego majątku to odszkodowanie dotyczy. Istnieje wiele przypadków, w których odszkodowanie jest wolne od podatku.
Od podatku dochodowego zwolnione są:
- odszkodowania lub zadośćuczynienia, których wysokość lub zasady ustalenia wynikają wprost z przepisów odrębnych ustaw lub przepisów wykonawczych wydanych na podstawie tych ustaw,
- odszkodowania otrzymane na podstawie wyroku lub ugody sądowej do wysokości określonej w tym wyroku lub ugodzie,
- kwoty otrzymane z tytułu ubezpieczeń majątkowych i osobowych,
- odszkodowania otrzymane przez właściciela nieruchomości na podstawie przepisów prawa geologicznego i górniczego,
- odszkodowania w postaci renty otrzymane na podstawie przepisów prawa cywilnego w razie uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia, w wyniku czego poszkodowany utracił całkowicie lub częściowo zdolność do pracy zarobkowej lub zwiększyły się jego potrzeby albo zmniejszyły widoki powodzenia na przyszłość,
- odszkodowania wypłacone na podstawie wyroków sądowych i zawartych umów (ugód) posiadaczom gruntów wchodzących w skład gospodarstwa rolnego – z tytułu: ustanowienia służebności gruntowej, rekultywacji gruntów, szkód powstałych w uprawach rolnych i drzewostanie (w wyniku prowadzenia na tych gruntach, przez podmioty uprawnione na podstawie odrębnych przepisów, inwestycji związanych z budową urządzeń infrastruktury technicznej),
- odszkodowania otrzymane na podstawie przepisów o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego,
- odszkodowania otrzymane na podstawie rezolucji Rady Bezpieczeństwa Narodów Zjednoczonych wypłacone osobom poszkodowanym na skutek działań wojennych w Kuwejcie.
Świadczenia zwolnione z PIT:
- odsetki i kwoty rekompensat otrzymanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o zasadach realizacji przedpłat na samochody osobowe,
- wartość rekompensaty pieniężnej otrzymanej na podstawie przepisów o zrekompensowaniu okresowego niepodwyższania płac w sferze budżetowej oraz utraty niektórych wzrostów lub dodatków do emerytur i rent,
- świadczenia pieniężne przyznane na podstawie ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich.
